“Mam, hij doet mij pijn”.
“Pap, mijn fietsband is zacht”.
“Ik heb geen boeken meer om te lezen”
“Hij pakt mijn speelgoed af”
Als jij dit van jouw kind hoort? Wat doe jij dan? Heel eerlijk gezegd moet ik bekennen dat ik ook heel vaak geneigd ben om het voor mijn kinderen op te lossen. Want de oplossing, waar zij blijkbaar niet zo snel op komen, heb ik zo bedacht. Waarom moeilijk doen als het ook makkelijk kan? Het leven is immers al druk genoeg!
Toch is het kiezen van het moeilijkere pad en het gebruiken van jouw tijd in deze situaties juist een hele goede en belangrijke investering. Wanneer jij ervoor kiest om jouw kind te helpen bij het oplossen van moeilijkheden of problemen dan leer jij jouw kind een hele waardevolle vaardigheid. Namelijk probleemoplossend vermogen. Hiermee help jij jouw kind om meer grip te krijgen bij moeilijkheden, help je jouw kind zijn zelfvertrouwen te vergroten en uiteindelijk zal het jou ook meer rust geven als een kind niet de hele dag een beroep op jou hoeft te doen. Maar hoe pak je dit nu aan? Dit stappenplan kan jou helpen!
Stap 1: (H)erkennen dat er een probleem is
Wanneer een kind bij je komt om hulp te vragen is het zich er vaak niet van bewust dat het een probleem heeft. Om later zelf oplossingen te kunnen bedenken als er een probleem of moeilijkheid is moeten kinderen zich er eerst van bewust zijn dat ze een probleem hebben. Hierbij kan jij ondersteunen door te verwoorden wat er gebeurd. Je omschrijft het gedrag van het kind, eventueel de gevoelens die het kind heeft en de reden waarom ze bij jou komen.
“Je komt bij mij en zegt tegen mij dat jouw fietsband zacht is. Dit vind je vervelend want nu kan je niet naar opa en oma toe. Klopt dat? Het liefst zou je willen dat ik het nu voor je oplos toch? Jij wilt graag naar opa en oma, dus dit is jouw probleem. Ik ga het niet voor je oplossen, maar ik wil je wel helpen zodat jij zelf een oplossing kan bedenken”.
Stap 2: Oplossingen bedenken
Wanneer je kind zich ervan bewust is dat hij zelf een probleem heeft waarvoor hij zelf een oplossing moet bedenken kan je hem ondersteunen. Want een kind zal ook moeten leren om (creatief) na te denken over de mogelijke oplossingen die er zijn. Maak hiervoor gebruik van het stellen van open vragen. Het gaat om de wie, wat, waar, wanneer en hoe vragen. En laat je kind meerdere oplossingen bedenken zodat het de beste optie voor dat moment kan kiezen.
Stap 3: Consequenties afwegen
Elke oplossingen heeft ook consequenties. Hierdoor is de ene oplossing beter dan een andere oplossing. Door samen de consequenties door te nemen kan je kind een bewuste keuze maken welke oplossing voor hem de beste is. Ook dit ondersteun je weer door het stellen van open vragen. Voorkom dat je voor jouw kind de consequenties gaat invullen. Je kind mag best zelf moeite doen. Pas nadat je kind zich heeft ingezet kan je de consequenties aanvullen. Een volwassene kan immers door zijn ontwikkeling en ervaring soms makkelijker zien welke consequenties er nog meer kunnen zijn.
Stap 4: Keuze maken en uitvoeren
Nadat er allerlei oplossingen zijn bedacht en ook de consequenties zijn besproken kan jouw kind een keuze gaan maken. Laat de keuze helemaal bij jouw kind liggen. Ook al is het in jouw ogen niet de beste keuze. Hierdoor geef jij jouw kind de ruimte om zelf beslissingen te nemen en hiervan te leren. De volgende stap is dan nog dat de keuze ook uitgevoerd gaat worden. Meestal zal een kind hier weinig moeite mee hebben, maar het kan zijn dat jouw kind ergens voor kiest maar het niet durft uit te voeren. Laat ook dit gebeuren. Tijdens de volgende stap kan je het hier met jouw kind over hebben.
Stap 5: Evalueren
Samen bespreken wat er gebeurd is nadat je kind een keuze heeft gemaakt is een goede laatste stap. Hierdoor leer jij jouw kind terugkijken op zijn eigen keuzes en deze te beoordelen. Wat het een goede keuze en zo ja waarom? Als je kind tot de conclusie komt dat het niet het gewenste effect heeft gehad dan kan het hiervan leren. Waarom was het geen goede keuze en wat had je anders kunnen doen? Wat heb je er voor een volgende keer van geleerd?
Deze stap hoeft niet altijd doorlopen te worden. Evalueer alleen met je kind als het rustig is en je de tijd ervoor hebt. En doe dit alleen wanneer je denkt dat het bijdraagt aan de ontwikkeling van je kind. Heeft je kind zelf al heeft geconcludeerd dat het beter anders had gekund en wat een betere keuze was geweest? Dan hoef je er niet meer over te praten.
Reactie plaatsen
Reacties