Het opvoeden van kinderen gaat met vallen en opstaan. Ieder kind heeft een iets andere benadering nodig. Dit geldt ook voor hoogbegaafde kinderen. Vasthouden aan één methode werkt niet. Veel ouders ervaren strijd en hebben het gevoel dat hetgeen ze proberen helemaal niet helpt. Maar wat kan dan wel helpen? In deze blog geef ik je handvaten voor de opvoeding van je hoogbegaafde kind.
Geen vaste opvoedmethode
Opvoeden is niet het vasthouden aan één vaste manier, maar is steeds opnieuw meebewegen met de situatie. Oftewel schipperen, zoals Stine Jensen & Frank Meester in hun boek “De opvoeders, wat filosofie de schipperende ouder kan leren”, schrijven. Zij geven aan dat wij als ouders de ene keer een beetje naar de ene kant en de volgende keer weer naar de andere kant neigen. De ene keer zijn we streng, de andere keer geven we toe. Soms zijn we gebiedend naar onze kinderen, dan luisteren we weer en nemen we hun mening heel serieus. Volgens de schrijvers is dat helemaal niet erg, want zo denk je steeds na over wat je het beste kan doen.
Laat dit laatste nu net belangrijk zijn. Want steeds opnieuw nadenken betekent dat je de tijd neemt, de situatie probeert te overzien en afwegingen maakt. Opvoeden wordt dan een bewust proces in plaats van een opeenvolging van situaties die je overkomen. Hierdoor ervaar jij dat je grip hebt op jouw opvoedingssituatie. Dit in tegenstelling tot het machteloze gevoel dat veel ouders met regelmaat ervaren!
De regie nemen
Als ouder kan je vastlopen in de strijd met je kind. De steeds terugkerende discussies, ruzies en gedragingen van je kind die jij ongewenst vindt. Wanneer deze situaties steeds weer terugkeren dan voelt het alsof je de regie kwijt bent. Er ontstaat een gevoel van machteloosheid. Vanuit dit gevoel probeer je steeds iets anders. Van boos worden, praten met je kind tot steeds strenger worden. Je zal merken dat dit niet werkt en dat je in een vicieuze cirkel belandt. Wat je kind en jij nodig hebben is een nieuwe strategie waarbij jij de regie hebt. Eén die is afgestemd op wat jouw kind en jij nodig hebben.
Maar hoe zorg je hier nu voor? Deze drie stappen helpen jou hierbij!
Stap 1: Afstand nemen
Wanneer je zelf midden in een situatie zit is het heel moeilijk om te zien wat er nu daadwerkelijk gebeurd. Niet zo vreemd want je bent zelf onderdeel van het geheel. Vaak ben je er je niet van bewust wat er precies speelt, maar merk je aan jezelf dat er iets gaande is. Je voelt je machteloos, boos, sneller geïrriteerd of gauw moe. Al deze signalen (en er zijn er vast nog meer) wijzen jou erop dat je over jouw grenzen heen gaat of laat gaan. Jouw gevoel is het teken om eens een stap terug te zetten en afstand van de situatie te nemen. Afstand nemen heb je dan nodig om te zien wat er nu precies aan de hand is in jouw gezin. Welk gedrag van je kind of welke specifieke situatie maakt dat jij je zo voelt?
Stap 2: Ontdekken van de behoefte van jezelf en je kind
Wanneer je afstand hebt kunnen nemen en je beseft wat er nu eigenlijk niet lekker loopt in jouw gezin is het tijd voor de volgende stap. Het ontdekken van de behoefte van jezelf en van jouw kind. Bij behoeften gaat het om hetgeen wat er ontbreekt en wat jij en je kind nodig hebben. Om duidelijk te krijgen welke behoeften jij en jouw kind hebben kan jij jezelf de volgende vragen stellen.
- Is er behoefte aan meer verbinding? Heeft één van jullie of beiden behoeften aan meer contact? Aan echt contact waarbij je tijd voor elkaar hebt? Meer momenten waarin je samen bent en iets leuks met elkaar onderneemt?
- Wordt er voldoende autonomie ervaren? Hebben jullie beiden of één van de twee de behoefte om meer zelf te bepalen? Meer ruimte nodig om iets zelf uit te zoeken? Om nieuwe dingen te proberen of te ervaren?
- Is het nodig dat de communicatie veranderd? Zouden jullie willen dat er beter naar elkaar geluisterd wordt? De behoefte om beter begrepen te worden? Momenten met elkaar willen hebben waarin er met elkaar gepraat kan worden?
- Zal er iets aan de kaders (regels, afspraken, structuren) aangepast moeten worden? Zijn de kaders duidelijk voor een ieder? Is er behoefte aan meer kaders of staan ze juist te strak? En is er dus een verlangen naar minder kaders en meer ruimte?
Stap 3: Plan maken
Wanneer jij weet welk gedrag of situatie jij wilt veranderen en je weet ook de behoeften van jezelf en jouw kind. Dan kan je deze derde stap gaan zetten. Dat is het maken van een plan. Door bewust te kiezen voor een nieuwe aanpak neem jij zelf de regie in eigen hand. Hierdoor ervaar je dat je daadwerkelijk invloed hebt op de situatie. Bij het bedenken van een nieuwe aanpak kunnen de volgende vragen je helpen. Wat is mijn doel? Wat wil ik bereiken? Hoe kan ik tegemoet komen aan de verschillende behoeften? Wat kan ik aanpassen in onze gezinssituatie?
Wil jij ook bewuste keuzes maken in de opvoeding? En niet steeds het gevoel hebben dat de dingen jou overkomen? Ga dan aan de slag met deze 3 tips. Ik wens je veel succes!
Heb jij behoefte aan meer ondersteuning? Ik hoor graag wat jouw uitdagingen zijn zodat ik je kan helpen! Je kan je ook aanmelden voor de gratis video's waarin ik je tips geef over hoogbegaafdheid en opvoeden.
Reactie plaatsen
Reacties